Aktywność fizyczna jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, zarówno w sferze fizycznej, jak i psychicznej. Dzięki niej zyskujemy kondycję, a wydzielane podczas wysiłku endorfiny powodują dobre samopoczucie i zadowolenie. Ci, którzy uprawiają sport, doskonale zdają sobie z tego sprawę. I choć ruch przynosi mnóstwo dobra, czasem może spowodować uraz. Wśród różnorodnych kontuzji najczęstsze urazy sportowe to: urazy stawu kolanowego, zwichnięcie stawu ramiennego i skręcenie stawu skokowego. Jakie są ich objawy i jak wygląda leczenie, dowiesz się z poniższego artykułu.

Urazy stawu kolanowego – leczenie najczęstszych urazów sportowych

Urazy stawu kolanowego przydarzają się najczęściej podczas gry w piłkę nożną lub jazdy na nartach. Podczas tego typu urazów sportowych może dojść do uszkodzenia łąkotki, uszkodzenia wiązadeł lub zwichnięcia rzepki.

Uszkodzenia łąkotki najczęściej dotyczą łąkotki przyśrodkowej. Boczna posiada większą ruchomość. Uszkodzenia mają charakter urazowy lub zwyrodnieniowy (u osób starszych). Osoby uprawiające sport doznają urazu wskutek upadku albo skręcenia stawu kolanowego ustawionego w zgięciu. Może przy tym pojawić się rozerwanie więzadeł i uszkodzenie łąkotki bocznej. Typy uszkodzeń mogą być różne. Pacjenci zgłaszają się z objawami zablokowania kolana, czemu towarzyszy ból. Do rozpoznania konieczna jest odpowiednia diagnoza lekarska na podstawie wywiadu i badania fizykalnego. Czasem konieczny jest rezonans magnetyczny lub artroskopia. Podejmuje się leczenie zachowawcze metodą RICE. Nazwa pochodzi od angielskiego skrótu: R – Rest (odpoczynek, unieruchomienie), I – Ice (lód), C – Compression (kompresja, ucisk), E – Elevation (elewacja, uniesienie). Dla przywrócenia ruchomości stawu konieczne są zabiegi fizjoterapeutyczne. Niekiedy trzeba podjąć leczenie chirurgiczne przy wykorzystaniu techniki artroskopowej.

Uszkodzenia wiązadeł dotyczą najczęściej więzadła krzyżowego przedniego i więzadła pobocznego przyśrodkowego. W pierwszym przypadku występuje duży i szybko pojawiający się obrzęk. Po ustąpieniu początkowych objawów może być odczuwana niestabilność kolana. W leczeniu wykorzystuje się metodę RICE i fizjoterapię. Jeśli uraz wiąże się z uszkodzeniem łąkotek przeprowadza się artroskopię. Czasem potrzebna jest operacyjna rekonstrukcja więzadła. Z kolei uszkodzenie więzadła pobocznego przyśrodkowego objawia się bólem przy ucisku i otwieraniem się szpary stawowej przy ucisku bocznym. Leczenie polega na stosowaniu ortezy w celu stabilizacji stawu i rehabilitacji, po której zazwyczaj wszystko wraca do normy.

Zwichnięcia rzepki, czyli jej przesunięcia na bok kolana, następują najczęściej wskutek uderzenia z boku w kolano w lekko zgiętej pozycji. Wiąże się to z dużym bólem. Konieczne jest nastawienie stawu po uprzednim prześwietleniu, po czym stosuje się leczenie fizjoterapeutyczne.

Zwichnięcie stawu ramiennego – leczenie urazu

Zwichnięcia stawu ramiennego zdarzają się często, ponieważ ma on małą stabilizację kostną i jest bardzo ruchomy. Zazwyczaj pacjentami są sportowcy uprawiający dyscypliny, w których istotnym elementem są rzuty. Typową dyscypliną jest rugby. W 98% kontuzji występują zwichnięcia przednie. Zwichnięcia tylne zdarzają się sporadycznie, najczęściej u osób chorych na epilepsję lub porażonych prądem. W przypadku zwichnięcia przedniego dochodzi do uszkodzenia przedniej części torebki stawowej. Jest to tzw. uszkodzenie Bankarta, które predysponuje do kolejnych zwichnięć. Pacjenci po tego typu urazie sportowym odczuwają silne dolegliwości bólowe. Zwichniecie wymaga nastawienia i krótkotrwałego unieruchomienia, po którym można rozpocząć rehabilitację pod okiem fizjoterapeuty. Choć kiedyś uważano, że unieruchomienie powinno trwać około 6 tygodni w celu wygojenie tkanek miękkich, obecnie zaleca się wczesne rozpoczęcie rehabilitacji, już po kilku dniach.

Skręcenie stawu skokowego – objawy i leczenie

Skręcenie stawu skokowego to bardzo częsty uraz sportowy, do którego zazwyczaj dochodzi na boisku, ale oczywiście kontuzja może wydarzyć się w każdych okolicznościach. Polega na przekroczeniu zakresu ruchu w stawie skokowym, nawróceniu tyłostopia, a w efekcie następuje uszkodzenie torebki stawowej i przerwanie wiązadeł. Pacjent odczuwa ból i szybko pojawia się obrzęk. Nasilenie dolegliwości może mieć różny stopień w zależności od poziomu uszkodzenia aparatu torebkowo-więzadłowego, który może być całkowity lub częściowy. Powtarzające się skręcenia mogą prowadzić do przewlekłej niestabilności stawu skokowego. Większość skręceń leczy się metodą RICE. Zaleca się również metody fizjoterapeutyczne w celu przyspieszenia powrotu do sprawności i wzmocnienia stawu w celu zabezpieczenia przed kolejnymi urazami.

Niektórym urazom zdarzającym się podczas uprawiania sportu można zapobiegać, np. przez odpowiednią rozgrzewkę przed treningiem, czy masaż sportowy, którego zadaniem jest między innymi przygotowanie do intensywnego wysiłku. Są jednak takie urazy sportowe, do których dochodzi wskutek nieszczęśliwego wypadku podczas treningu lub zawodów. Kiedy przydarzy się kontuzja, leczenie urazów sportowych najlepiej rozpocząć od zgłoszenia się do ambulatorium i stosowania się do wskazówek lekarza. Kontynuacją powinna być rehabilitacja, która pozwoli powrócić do sprawności i kontynuowania uprawiania sportu, a także pomoże zapobiec nawrotom urazów.